گناباد کجاستwhere is gonabad and noghab
نوشته شده توسط : علیرضا ودیعی

شهرستان گناباد

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
شهرستان گناباد
اطلاعات کلی
کشور ایران Flag of Iran.svg
استان خراسان رضوی
مرکز گناباد
نام‌های پیشین جنابذ، کنابد، گناپا
سال شهرستان شدن ۱۳۱۶
مردم
جمعیت ۸۰٬۷۸۳ نفر
مذهب شیعه
جغرافیای طبیعی
مساحت ۹۰۲، ۵ کیلومتر مربع[۱]
ارتفاع از سطح دریا ۱۱۰۵ متر[۱]
داده‌های دیگر
فرماندار محمدعلی نبی پور
پیش‌شماره تلفنی ۰۵۱
شهرها
گناباد، کاخک، بیدخت
تعداد بخش‌ها
مرکزی، کاخک

شهرستان گُناباد جنوبی‌ترین شهرستان استان خراسان رضوی ایران است.

مرکز این شهرستان، شهر گناباد است. شهرستان گناباد بر طبق سرشماری سال ۱۳۸۵، تا قبل از جدا شدن بخش بجستان، بیش از ۱۱۰٬۰۰۰ نفر جمعیت داشته است.[۲] بر اساس نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰، این شهرستان ۸۰٬۷۸۳ نفر جمعیت دارد و دارای ۲ بخش و ۴ دهستان است.[۳]

محتویات

موقعیت شهرستان گناباد

شهرستان گناباد، جنوبی‌ترین شهرستان استان خراسان رضوی است. این شهرستان در طول شرقی ۴۶–۵۷ تا ۲۷–۵۹ و عرض شمالی ۰۳–۳۴ تا ۵۴–۳۴ قرار دارد.[نیازمند منبع]

مساحت این شهرستان تا قبل از جدا شدن بجستان، ۹٬۵۸۴ کیلومتر مربع است اما در حال حاضر ۹۰۲، ۵ کیلومتر مربع است.[۱]

شهرستان گناباد به دلیل واقع شدن در مسیر ارتباطی خراسان رضوی با خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان دارای اهمیت خاصی است.

تقسیمات کشوری

در سال ۱۳۱۶ و بر اساس قانون تقسیمات کشوری مجلس شورای ملی، گناباد یکی از ۴۹ شهرستان ایران و یکی از ۷ شهرستان خراسان بزرگ بوده و شهرستان‌های فعلی کاشمر، فردوس، طبس، بردسکن، خلیل‌آباد، بجستان، بشرویه و سرایان بعدها از گناباد جدا شدند.

در حال حاضر، تقسیمات کشوری شهرستان گناباد به صورت زیر می‌باشد:

جمعیت

روند تغییرات توزیع جمعیت در شهرستان گناباد به شکل متقارن بوده به گونه‌ای که روند رشد و کاهش توزیع جمعیت در سکونت گاه‌های شهری و روستایی تقریباً مشابه بوده‌است. طی سالیان متمادی، در سال‌های اخیر برای اولین بار نرخ شهرنشینی در شهرستان گناباد از نرخ روستانشینی آن پیشی گرفته است. در مجموع طی سال‌های مورد بررسی همواره نرخ روستانشینی با کاهش و شهرنشینی با افزایش مواجه بوده‌است.

این شهرستان بنا بر سرشماری سال ۱۳۹۰، از نظر جمعیت در رتبه ۲۱۷ کشوری و ۱۱ استانی قرار دارد.

نرخ با سوادی این شهرستان ۸۵/۲۷٪ می‌باشد.

هرم جمعیتی شهرستان گناباد در سال ۱۳۹۰
مردانسنزنان
۶  ۱۱۰–۱۰۰  ۴
۱۹  ۹۹–۹۵  ۱۹
۸۵  ۹۴–۹۰  ۸۳
۴۵۴  ۸۹–۸۵  ۳۳۶
۵۰۵  ۸۴–۸۰  ۴۸۱
۹۸۹  ۷۵–۷۹  ۱٬۰۲۹
۸۲۵  ۷۰–۷۴  ۹۶۱
۸۹۵  ۶۵–۶۹  ۱٬۱۹۲
۸۵۳  ۶۰–۶۴  ۱٬۱۲۸
۱٬۳۸۱  ۵۵–۵۹  ۱٬۵۵۴
۱٬۸۵۷  ۵۰–۵۴  ۱٬۹۳۰
۲٬۰۸۵  ۴۵–۴۹  ۱٬۹۵۸
۲٬۶۳۱  ۴۰–۴۴  ۲٬۶۳۴
۲٬۹۹۵  ۳۵–۳۹  ۲٬۷۷۵
۳٬۲۵۰  ۳۰–۳۴  ۳٬۳۱۷
۴٬۰۹۹  ۲۵–۲۹  ۳٬۸۶۹
۴٬۰۳۳  ۲۰–۲۴  ۳٬۸۹۵
۳٬۴۸۳  ۱۵–۱۹  ۳٬۳۸۲
۳٬۳۷۲  ۱۰–۱۴  ۳٬۱۶۴
۳٬۳۶۵  ۵–۹  ۳٬۱۸۸
۳٬۴۰۹  ۰–۴  ۳٬۲۸۹

صنعت

از مهم‌ترین کارخانجات این شهرستان می‌توان به چینی تقدیس گناباد، فرآورده‌های دیرگداز گناباد، صنایع غذایی یاران و کارخانجات نگین اشاره کرد. در این شهرستان، تعداد قابل توجهی از واحدهای مرغداری و گاوداری وجود دارد و صنایع تبدیلی لبنیات نیز در این شهر وجود دارد.

شهرک‌ها و ناحیه‌های صنعتی

  • شهرک صنعتی گناباد

از شهرک‌های مصوب سال ۱۳۶۸ هیئت محترم وزیران به مساحت ۹۳ هکتار و در کیلومتر ۵ جاده گناباد - مشهد واقع شده است. در این شهرک تعداد ۶۱ فقره قرارداد در زمینه‌های مختلف کانی غیر فلزی ، شیمیایی ، برق والکترونیک ،غذایی منعقد گردیده است که از این تعداد ۲۵ واحد به بهره برداری رسیده و ۶ واحد در حال ساخت وساز می‌باشد که از مهم‌ترین واحد‌های فعال می‌توان به شرکت دیر گداز ایران، چینی تقدیس، کاشی سنگ امید، طوس خاک، مروارید وش و ... اشاره کرد.

امکانات شهرک: داشتن سند تفکیکی برای تمام قطعات ،۲ حلقه چاه، اجرای شبکه آب شرب و اجرای شبکه داخلی آب شرب شهرک، کابل ۲۰۰ زوج تلفن، آنتن(BTS)، فضای سبز مناسب، ساختمان اداری، اجرای شبکه ۲۰۰ کیلو ولت و روشنایی معابر و بلوار اصلی شهرک، آسفالت معابر اصلی وفرعی شهرک، شبکه گاز داخلی شهرک

  • ناحیه صنعتی کوثر

در کیلومتر ۹ جاده گناباد - روشناوند و به مساحت ۱۶۴ هکتار واقع شده که در حال حاضر ۱۵ واحد کوره آجر پزی در آن مشغول به فعالیت بوده واز نواحی صنعتی روستایی جهاد کشاورزی می‌باشد که در خرداد ماه ۱۳۸۴ به شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی منتقل گردیده است وطرح توسعه آن به مساحت ۱۲۴ هکتار نیز طراحی شده است.

  • ناحیه صنعتی کاخک

در کیلومتر ۱۵ جاده گناباد به کاخک به مساحت ۹۵ هکتار واقع شده واز سال ۱۳۸۶ عملیات اجرایی آن آغاز ودر فاز اول ۵۰ هکتار آن در بلوک‌های مختلف و بیشتر با گرایش صنایع غذایی راه اندازی گردیده است.[۴]

زبان، فرهنگ، آداب و رسوم

زبان

مردم شهرستان گناباد به زبان فارسی و با لهجه جنوب خراسانی که نزدیک به فارسی دری می‌باشد صحبت می‌کنند.

فرهنگ

سرود ملی شهرستان گناباد توسط ذبیح‌الله صابری (شاعر گنابادی) سروده شد.

آداب و رسوم

حمل و نقل و ارتباطات

شهرستان گناباد در مسیر کریدور شمال به جنوب (جاده سنتو) واقع شده است. همچنین این شهرستان در مسیر پیشنهادی راه آهن در حال احداث مشهد به زاهدان واقع شده است. فرودگاه گناباد نیز در حال راه‌اندازی است.

مشاهیر شهرستان گناباد

آثار باستانی شهرستان گناباد

۱۳۱ اثر از آثار تاریخی شهرستان گناباد در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و ۸۰ اثر دیگر نیز برای ثبت شناسایی شده است.[۵] از مهم‌ترین این آثار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 
مقبره امام زاده سلطان محمد عابد
 
نقشهٔ تقسیمات سیاسی شهرستان گناباد

دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه

در شهرستان گناباد مراکز آموزش عالی زیر وجود دارد:

هتل‌ها و اماکن اقامتی

هتل پاسارگاد گناباد و مهمان سرای جهانگردی بیدخت، از جمله اماکن اقامتی شهرستان گناباد هستند.

پانویس

 

منابع

  • تابنده، حاج سلطان‌حسین. تاریخ و جغرافی گناباد. انتشارات حقیقت، چاپ دوم، ۱۳۷۹ خورشیدی
  • مجتبوی، سیدحسین. جغرافیای تاریخی گناباد. انتشارات مرندیز، ۱۳۷۴ خورشیدی
  • نصراللهی، محمود. بر کران زندگی (گزیده‌ای از آداب رسوم باورها و مثل‌های دیار گناباد). انتشارات مرندیز، ۱۳۸۶ خورشیدی
  • هجرتی، محمدحسن. جغرافیا توسعه روستایی بررسی منطقه گناباد. انتشارات ابا، ۱۳۷۹ خورشیدی
  • هجرتی، محمدحسن. گناباد از فرود تا فردا. انتشارات گناباد، ۱۳۸۶ خورشیدی

 




:: موضوعات مرتبط: اجتماعی-انتقادی -پیشنهادی , علمی-فرهنگی -هنری-ورزشی , محلی-منطقه ای , ,
:: بازدید از این مطلب : 843
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : سه شنبه 19 آبان 1394 | نظرات ()
مطالب مرتبط با این پست
لیست
می توانید دیدگاه خود را بنویسید


نام
آدرس ایمیل
وب سایت/بلاگ
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

آپلود عکس دلخواه: